آفت به کلیه جانورانی گفته میشود که به گیاهان و اندام های گیاهی و محصولات کشاورزی آسیب میرساند.
از جمله آفات میتوان به حشرات، کنهها، نماتدها، جوندگان، پرندگان، حلزونها و … اشاره کرد.
در بین آفات بالاترین درصد خسارت مربوط به حشرات میباشد. بنابراین حشرات از مهم ترین عوامل زیان آور محصولات کشاورزی محسوب میگردند.
هر عملیاتی که در تولید و استفاده از مواد غذایی توسط عوامل بیماریزا (قارچ ها، باکتریها، ویروسها و گیاهان عالی انگل) به وجود میآید و باعث تغییرات ظاهری و کاهش میزان محصول گردد، بیماری گیاهی نامیده میشود.
بیماری های درخت بادام بر اساس عوامل بیماریزا
لکه آجری بادام، سفیدک بادام، صفحه غربالی بادام، پوسیدگی سفید ریشه، پوسیدگی طوقه، پوسیدگی قارچ عسلی ریشه و پژمردگی ورتیسیلیومی
شانگر باکتریایی، گال طوقه، بیماری جارویی بادام
ویروس موزائیک زردی جوانهها
گل جالیز و سس درختان میوه
بیماری لکه آجری
این بیماری از نظر اقتصادی خسارت زیادی واردی میکند. تشکیل لکه های آجری روی برگ های بادام، باعث کاهش سبزینه و نهایتا خزان زودرس برگ های درخت میشود و این خود موجب فعال شدن جوانه های در حال خواب و تشکیل برگ های جدید خارج از فصل میشود که این امر موجب ضعیف شدن درختان بادام و کاهش محصول میگردد.
علائم بیماری لکه آجری
با شروع فعالیت این بیماری ابتدا روی برگ های بادام، لکه های سبز کم رنگ ظاهر میشود؛ سپس در محل این لکه ها برگ کلروفیل خود را از دست داده و به رنگ زرد با حاشیه نامشخص در میآید و با پیشرفت بیماری این لکه ها پررنگ نارنجی و سپس قرمز آجری در میآیند. جایی که لکه ها روی برگ به وجود میآید در سطح برگ حالت فرورفته و در زیر برگ درست زیر فرورفتگی حالت برجستگی دیده میشود. گاهی لکه های روی برگ به هم پیوسته و تمام پهنک برگ را فرا میگیرد و موجب خزان زودرس برگ میگردد. اندازه لکه ها متفاوت و از چند میلی متر تا یک سانتی متر متغیر میباشد. بیماری لکه آجری فقط به برگ درختان بادام حمله میکند و روی شاخه ها کمتر دیده میشود.
کنترل بیماری لکه آجری
با جمع آوری برگهای بیمار و آلوده ریخته شده در پای درختان آلودگی اولیه کاهش یافته و در حالت کلی باعث کاهش بیماری میگردد.
سمپاشی زمستانه ( قبل از باز شدن جوانه های گل و برگ ) – سمپاشی بهاره ( اولین سمپاشی دو هفته بعد از ریزش گلبرگ ها و دو هفته پس از سمپاشی اول)
بیماری سفیدک بادام
وجود لکه های خاکستری رنگ در سطح تحتانی برگ ها، که از به هم پیوستن لکه ها لایه سفید رنگ در سطح زیرین برگ های بادام به وجود میآیند. در مقابل این لکه های سفید رنگ که در سطح تحتانی برگ ها قرار دارند ظهور لکه های قرمز یا قهوهای رنگ غالبا در سطح فوقانی برگ ها مشاهده میشود.
کنترل بیماری سفیدک بادام
استفاده از کود ازت زیاد و هرس صحیح
سه نوبت سمپاشی باید انجام شود. اولین سمپاشی: قبل از باز شدن شکوفهها، دومین: سمپاشی بعد از ریزش گلبرگها زمانی که هنوز برگها کوچک هستند، سومین سمپاشی: زمانی که اولین علائم سفیدک به چشم میخورد.
صفحه غربالی بادام
اهمیت این بیماری به لحاظ مشبک شدن برگها و کاهش سطح سبز برگهاست که موجب ضعف درختان و کاهش محصول میگردد.
علائم بیماری صفحه غربالی بادام
مشخص ترین علائم بیماری سوراخ سوراخ شدن برگها میباشد. روی برگ ابتدا لکه های کوچک ارغوانی به وجود میآید و به دنبال آن لکه ها بزرگ تر شده و به رنگ قهوهای در میآیند. پس از مدتی قسمت وسط لکه ها جدا شده و برگ حالت مشبک به خود میگیرد.
کنترل بیماری صفحه غربالی بادام
حداقل 4 نوبت سمپاشی انجام شود.
- اولین سمپاشی: قبل از بیدار شدن درختان و تورم جوانه ها در اواخر زمستان (سمپاشی زمستانه)
- دومین سمپاشی: بعد از ریختن گلبرگ ها (اولین سمپاشی بهاره)
- سومین و چهارمین سمپاشی: به فاصله دو هفته از همدیگر (دومین و سومین سمپاشی بهاره)
پوسیدگی سفید ریشه درخت بادام
اهمیت این بیماری از دو جهت قابل بررسی است: 1- آلوده شدن باغ و از بین رفتن درختان 2- خسارات مادی
علائم بیماری پوسیدگی سفید ریشه
- زردی برگ درختان و ریزش آنها قبل از فصل خزان طبیعی (خزان زودرس)
- ریزش گل و میوه به طوری که پوست تنه درخت به رنگ قهوهای قرمز در میآید.
- سبز خشک شدن درختان به طوری که میوه های نارس روی آن باقی میمانند.
- برگ ها کوچک و به تعداد کم ولی شکوفه ها زیادتر، تشکیل میوه های کوچک و نارس و خشکیدن سرشاخه ها
- در نهالستان ها درختان آلوده به دلیل این که ریشه های فرعی ندارند و ریشه های اصلی هم آسیب دیده اند به راحتی از خاک بیرون می آیند.
- در زیر خاک ریشه های معین کاملا از بین رفته و روی قسمت های ریشه اصلی، پوشش سفید رنگی از ریشه های قارچ مشاهده میشود.
کنترل بیماری
- از قرار گرفتن طوقه و تنه درخت در زیر خاک باید جلوگیری شود. زیرا این عمل باعث ضعف درختان بادام شده و شرایط را برای فعالیت قارچ عامل بیماری فراهم میسازد.
- به دلیل اینکه رشته های قارچ عامل بیماری توسط آب آبیاری منتقل میشود با استفاده از سیستم آبیاری قطرهای عامل بیماری توسط آب آبیاری از درختان آلوده به درختان سالم سرایت نمیکند.
- ریشه کنی درختان آلوده و امحاء آن ها در محیطی خارج از باغ.
- ضدعفونی ریشه نهال تا محل طوقه قبل از کاشت نهال
- محلول پاشی درختانی که به تازگی مبتلا شده اند
- پاشش قارچکش در ناحیه سایه انداز درخت