ورمیکمپوست محصول نهایی فرآیند تجزیه پسماندهای گیاهی و غذاها توسط گونههای مختلف کرمها، معمولاً کرمهای قرمز حلقوی و کرمهای سفید و دیگر کرمهای خاکی است و در نهایت منجر به ساخت ترکیبی از این مواد تجزیه شده با مواد بستر و vermicast میشود. این فرآیند ورمیکمپوستینگ نامیده میشود.
همه چیز در مورد ورمیکمپوست
هوموس کرم یا کود کشاورزی کرم یا مدفوع کرم، آخرین محصول در فرآیند تجزیه از درهم شکستن مواد ارگانیک توسط کرمهای خاکی میباشند. این محصولات حاوی سطوح کمی از آلایندهها و غلظت بالایی از مواد ارگانیک قبل از مرحله ورمیکمپوست میباشند.
همچنین ورمیکمپوست دارای مواد مغذی محلول در آب و کود ارگانیک با مواد مغذی عالی و تهویه مناسب خاک نیز میباشد. ورمیکمپوست در کشاورزی و در مقیاس کوچک در کشاورزی ارگانیک نیز استفاده میشود.
فرآیند ورمیکمپوست را همچنین میتوان برای تصفیه فاضلاب شهری (هرزآب یا گندآب) بکار برد. با تغییر در این فرآیند، فرآیند دیگری بدست میآید که در دفع ماده آلی، پاتوژنها و اکسیژن موردنیاز بیولوژیکی (BOD) از فاضلاب یا به طور مستقیم از آب سیاه ناشی از سرویسهای بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد.
ورمیکمپوست محبوبیت زیادی هم در زمینه صنعتی و هم در زمینه خانگی کسب کرده است؛ زیرا در مقایسه با روش تجزیه سنتی، این روش راهی سادهتر برای تصفیه پسماندهای آلی فراهم میکند. از طرفی در کمپوست، محصولاتی با سطوح شوری پایینتری تولید میشود.
برای مشاهده محصولات ورمیکمپوست اینجا کلیک کنید.
کرمهای حلقوی قرمز توسط بسیاری از متخصصین ورمیکمپوست توصیه میشود؛ زیرا برخی از آنها بهترین اشتها را داشته و خیلی سریع تولیدمثل میکنند.
ورمیکمپوست گاهی اوقات به عنوان کود ارگانیک (آلی) مورد استفاده قرار میگیرند؛ زیرا کرمهای خاکی مواد معدنی را بگونهای خرد کرده و به طور یکنواخت مخلوط میکنند تا گیاهان با کمترین تلاش به آسانی آنها را جذب کنند.
تولید در مقیاس بزرگ (Large Scale)
دو روش اصلی برای تولید ورمیکمپوست در مقیاس بزرگ وجود دارد. برخی از سیستمها از بادگیر استفاده میکنند که شامل بسترهای حاوی مواد مناسب برای کرمهای خاکی جهت زندگی آنها میباشد که به عنوان یک ظرف بزرگ عمل میکند و مواد آلی هم به آن اضافه میشود. اغلب بادگیرها روی سطح بتنی استفاده میشود تا دسترسی شکارچیان به جمعیت کرمها را محدود کنند. سیستم کمپوست بادگیری به عنوان روشی پایدار و مقرون به صرفه جهت مدیریت پسماندهای لبنی به کشاورزان معرفی شده است.
دومین روش فرآیند ورمیکمپوست، بستر مرتفع یا سیستم ایجاد جریان است. در این روش از آنجایی که کرمهای قرمز روی سطح خاک زندگی میکنند و مدام در حال حرکت به سمت منبع غذایی جدید هستند، نیاز به جدا کردن کرمها از ورمیکمپوست قبل از بستهبندی از بین میرود. سیستمهای ایجاد جریان متناسب با امکانات (یا تأسیسات) داخلی میباشند که آنها را به گزینهای مناسب جهت بکار بردن در اقلیم سرد تبدیل میکند.
تولید در مقیاس کوچک (Small Scale)
برای تهیه ورمیکمپوست در خانه، ظروف متنوعی موجود میباشد. این ظروف ممکن است از ظروف پلاستیکی قدیمی یا فلزی، چوب یا استروفیوم ساخته شوند. طراحی ظروف کوچک بستگی به محل نگهداری ظرف مورد نظر و همچنین نحوه تغذیه کرمها دارد. برخی از مواد در ساخت ظرف نسبت به بقیه مواد مطلوبتر است. ظروف فلزی اغلب گرما را سریعاً هدایت میکنند و مستعد زنگزدگی میباشند و ممکن است فلزات سنگین را به داخل ورمیکمپوست آزاد کنند. ظروف استروفیوم نیز ممکن است مواد شیمیایی را درون مواد آلی کود آزاد کنند.
ظروف جهت هوادهی به سوراخ یا مش نیاز دارند. برخی از افراد یک یا چندین سوراخ در قسمت زیر ظرف ایجاد میکنند تا مایعات اضافی تخلیه شود. متداولترین مواد مورد استفاده مواد پلاستیکی مانند پلیاتیلن بازیافتی و پلیپروپیلن میباشد. همچنین استفاده از چوب نیز به عنوان ظرف نگهداری مناسب است.
ظروف کمپوست ساخته شده از پلاستیک، ایدهآل بوده اما به تخلیه بیشتری نسبت به نمونههای چوبی نیاز دارند، زیرا غیر قابل جذب هستند؛ اما با این حال ظروف چوبی پوسیده شده و نیاز به تعویض دارند.
اقلیم و درجه حرارت
ممکن است تفاوتهایی در روش فرآیند کمپوست بسته به آب و هوا وجود داشته باشد. ضروری است که در سیستمهای مقیاس بزرگ، درجه حرارت کنترل شود. ممکن است مواد خام یا خوراک مورد استفاده خاصیت نگهداری گرمای بالایی داشته باشد و سبب گرم شدن ظرف کمپوست و از بین رفتن کرمها شود.
کرمهای قرمز به عنوان رایجترین کرمهای مورد استفاده در سیستمهای کمپوست، در دمای (77-59 درجه فارنهایت) 25-15 درجه سانتی گراد سریعتر عمل تغذیه را انجام میدهند. آنها میتوانند در 10 درجه سانتیگراد (50 درجه فارنهایت) زنده بمانند و دمای بالای (86 درجه فارنهایت) 30 درجه سانتی گراد میتواند به آنها آسیب برساند. این دامنه دمایی بدان معناست که تولید ورمیکمپوست در داخل خانه با کرمهای قرمز در مناطق با آب و هوای گرمسیری ممکن است. اگر ظرف کرمها در بیرون نگه داشته میشود، بایستی در یک مکان سایه به دور از نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد و در زمستان در برابر یخزدگی عایقبندی گردد.
مواد اولیه در تولید ورمیکمپوست
تعداد پسماندهای مواد غذایی که نمیتوان آنها را به ورمیکمپوست تبدیل کرد کم است، به طور مثال زبالههای گوشتی و فرآوردههای لبنی به احتمال زیاد فاسد میشوند و در ظروف ورمیکمپوست حشرات و جانوران موذی را به خود جذب میکنند. از طرفی زبالههای سبز نیز بایستی به صورت معتدل به ظروف ورمیکمپوست اضافه شود تا از گرم شدن ظرف جلوگیری شود.
سیستمهای مقیاس کوچک یا خانه
این سیستم معمولاً از زبالههای آشپزخانه و باغچه و از کرمهای خاکی و دیگر میکرو ارگانیسمها جهت هضم زبالههای آلی مانند ضایعات آشپزخانه استفاده میکنند. از زبالههای خانگی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- تمامی میوهها و سبزیجات (شامل مرکبات با مقادیر کم)
- سبزیجات و پوست و پسماند میوهها
- قهوه و فیلترهای قهوه
- کیسههای چای
- غلات مانند نان، کراکر و سریالها (شامل کپک زده و بیات)
- پوسته تخم مرغ (شسته شده)
- تکههای برگ و چمن (بدون آفتکش)
- روزنامهها (اکثر جوهرهای استفاده شده در روزنامهها سمی نیستند)
- حوله کاغذی (آنهایی که به همراه پاککنندهها و مواد شیمیایی استفاده نشدهاند)
مقیاس بزرگ یا تجاری
سیستمهای ورمیکمپوست مقیاس بزرگ به منابع قابل توجهی از مواد غذایی نیاز دارند. منابع این سیستمها شامل موارد زیر میباشد:
- کود گاو شیری
- لجن فاضلاب
- زباله کارخانه پنبه
- زبالههای کشاورزی
- زبالههای فرآوری مواد غذایی و خواربار
- زبالههای کافهتریا
- تکههای چمن و تراشههای چوب
جهت مقایسه و بررسی محصولات ورمیکمپوست اینجا کلیک کنید.
مزایای استفاده از ورمیکمپوست
نشان داده شده است که ورمیکمپوست دارای مواد مغذی بسیاری نسبت به کمپوست تولید شده توسط سایر روشها میباشد.
در یک مطالعه مشخص شده است که در زیست توده میکروبی، فعالیت میکروبی خاک و عملکرد گونههای چاودار ورمیکمپوست خانگی نسبت به کمپوست شهرداری ضعیفتر عمل میکند.
ورمیکمپوست سرشار از زندگی میکروبی است که مواد مغذی موجود در خاک را به اشکال مورد استفاده برای گیاه تبدیل میکند.
برخلاف دیگر کمپوستها، پرورش کرمها شامل مخاط کرمهاست که به جلوگیری از شستشوی مواد مغذی با اولین آبیاری کمک میکند و همچنین رطوبت را بهتر از خاک دشت نگه میدارد.
در این روش افزایش مقدار نیتروژن کل و فسفر موجود در ورمیکمپوست و همچنین افزایش دفع فلزات سنگین از لجن و خاک گزارش شده است.
خاک
- بهبود هوادهی خاک
- غنی سازی خاک با میکرو ارگانیسمها (اضافه کردن آنزیمهایی مانند فسفات و سلولز)
- فعالیت میکروبی در تولید کمپوست با کرم 10 تا 20 برابر بیشتر از خاک و ماده آلی است که کرم مصرف میکند.
- کرمها، خاکی را که در عمق زیاد از قبل وجود دارند، جذب میکنند.
- بهبود ظرفیت نگهداری آب
رشد گیاه
- افزایش جوانهزنی، رشد گیاه و عملکرد محصول
- بهبود رشد و ساختار ریشه
- غنی سازی خاک با میکرو ارگانیسمها (با افزودن هورمونهای گیاهی)
اقتصاد
- تبدیل زبالههای بیولوژیکی، باعث کاهش جریان شیره زبالهها به محل دفن زبالهها میشود.
- از بین بردن زبالههای زیستی باعث کاهش آلودگی سایر بازیافتهای جمعآوری شده در یک ظرف منفرد میشود.
- ایجاد مشاغل کم مهارت در سطح محلی
- عملی کردن تولید ورمیکمپوست در مناطق کمتر توسعه یافته کشاورزی با سرمایهگذاری کم و فناوریهای نسبتاً ساده
زیست محیطی
- کمک به بستن شکاف متابولیکی از طریق بازیافت زباله در محل
- سیستمهای بزرگ معمولاً از کنترل دما و برداشت مکانیزه استفاده میکنند اما سایر تجهیزات نسبتاً ساده هستند و به سرعت فرسوده نمیشوند.
- تولید ورمیکمپوست باعث کاهش انتشار گازهای گلخانهای از جمله متان و اکسید نیتریک میشود.
به طور کلی ورمیکمپوست نوعی کود بیولوژیکی میباشد که از ضایعات مواد آلی بدست آمده و دارای مواد مغذی عالی و کافی جهت رشد بهتر گیاهان است.
برای خرید آنلاین محصولات ورمیکمپوست اینجا کلیک کنید.