عناصر مورد نیاز یک گیاه به دو دسته کودهای میکرو و کودهای ماکرو تقسیم میشوند. در این مقاله قصد داریم از عناصر و کاربردهای کود میکرو یا کود کم مصرف و این که کود میکرو چیست، برایتان شرح دهیم.
اولین آزمایش برای کودهای میکرو در روسیه و مناطق اطراف آن که تأثیر مفید کودهای میکرو یا ریز مغذی را بر رشد و نمو گیاهان نشان میدهد، در نیمه دوم قرن نوزدهم انجام شد. این کود حاوی عناصر کمیاب مثل بور، مس، منگنز، روی، کبالت و … است. منظور از عناصر کمیاب این میباشد که گیاهان به مقدار کم به آنها نیاز دارد. وجه تمایز این کودها به علت وجود همین عناصر کمیاب میباشد که نقش آن اصلاح و تامین مواد ریز مغذی میباشد. بنابراین کود میکرو کامل حاوی عناصر ریز مغذی موجب سلامت و شادابی و مقاومت در برابر آفات و بیماریها شده و ماندگاری بیشتر میوه، زودرسی و مقاومت در برابر تنش های محیطی را در پی خواهد داشت.
این کود به سه قسمت کلات های غیرآلی، مصنوعی و مجموع آلی طبیعی طبقه بندی میشوند. ریز مغذیها نقش بسزایی در اطمینان از تغذیه متعادل گیاهان دارند. کمبود هر یک از ریز مغذی ها ممکن است رشد گیاه را محدود کند.
مزایای استفاده از کود میکرو
- قابل کنترل بودن پدیده سال آوری
- افزایش مقاومت گیاه نسبت به سرما و آفات
- برقراری تعادل عناصر غذایی در گیاهان
- بالا رفتن سطح حاصلخیزی گیاه
- بیشتر شدن گلدهی در گیاه
- جبران کمبودهای تغذیه ای گیاهان
چهار روش استفاده از عناصر کم مصرف با کودهای مخلوط
مخلوط کردن با کودهای دانه ای
مخلوط کردن در هنگام تولید منجر به توزیع یکنواخت ریز مغذی ها در کل کودهای NPK گرانولی میشود.
مخلوط کردن انبوه با کودهای دانه ای
بیشتر کودها به صورت فله ای تولید میشوند و میزان ریز مغذی های پیشنهادی را فراهم میکنند. متأسفانه، تفکیک عناصر غذایی مورد نیاز در این کودها امکان پذیر نمیباشد؛ زیرا منجر به توزیع مواد مغذی غیر یکپارچه میشود. برای رفع این عیب آنها را با کودهای ریز مغذی حاوی عنصر مورد نیاز مخلوط میکنند.
پوشش روی کودهای دانه ای
پوشش دادن ریز مغذی های پودر شده روی کودهای NPK گرانوله احتمال جداسازی را کاهش میدهد.
مخلوط شدن با کودهای مایع
در حال حاضر مخلوط کردن ریز مغذی ها با کودهای مایع به روشی محبوب برای استفاده از این نوع کودها تبدیل شده است.
بسیاری از محصولات کودهای میکرو در بازار موجود هستند و به دلیل نیاز کم، معمولاً به همراه کودهای NPK استفاده می شوند. البته متداول ترین روش کاربرد ریز مغذی ها برای رشد محصولات، مخلوط شدن با خاک است.
بررسی انواع ریز مغذی های موجود در کودهای میکرو
آهن جز بسیار مهمی از واکنش های مرتبط با انتقال انرژی، کاهش و تثبیت نیتروژن و تشکیل لیگنین است و عنصر موجود در کود برای رشد محصولات و تولید مواد غذایی ضروری استفاده میکنند.
نیکل در متابولیسم گیاه از اهمیت زیادی برخوردار است. بدون وجود نیکل، تبدیل اوره غیرممکن خواهد بود. نیکل در مقادیر بسیار کمی مورد نیاز است.
مولیبدن موجود در کود عنصر بسیار کمیاب میباشد که در خاک یافت شده و برای سنتز و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز مورد استفاده قرار میگیرد.
بور یکی از مهمترین ریز مغذی ها است که بر پایداری غشا تأثیر میگذارد. بور از یکپارچگی ساختاری و عملکرد غشاهای سلول های گیاهی پشتیبانی میکند.
عنصر منگنز موجود در کود به عنوان بخشی از سیستم های آنزیمی در گیاهان عمل میکند. منگنز مسئول چندین واکنش مهم متابولیکی در گیاه است و نقش مستقیمی در فتوسنتز دارد.
عنصر مس موجود در کود آنزیم های گیاه را فعال کرده و واکنش ها را در چندین فرآیند دخیل در رشد گیاه کاتالیز میکند.
فلز روی یکی از اولین ریز مغذی هایی بود که برای گیاهان ضروری شناخته شده و معمولاً نبود آن در خاک تولید محصول را کاهش میدهد. اگرچه روی فقط در مقادیر کم مورد نیاز است اما بازده زیاد محصول بدون آن غیرممکن است.
عنصر کلر در انجام واکنش های انرژی زا در گیاه نقش دارد. آنیون کلر به عنوان ریز مغذی طبقه بندی میشود و برای گیاهان در مقادیر کم مورد نیاز است.
بنابراین میتوانیم نتیجه بگیریم که کود میکرو کامل حاوی عناصر ریز مغذی موجب سلامت و شادابی و مقاومت در برابر آفات و بیماریها شده و ماندگاری بیشتر میوه، زودرسی و مقاومت در برابر تنش های محیطی را در پی خواهد داشت.