احتمال دارد که هر کدام از شما تجربه تکثیر گیاهان خود را داشته باشید و برای اینکار از روشهای مختلفی استفاده کرده باشید. برای مثال ممکن است از گیاه بذر گرفته و مجددا کشت کرده باشید یا روش قلمه را بکار برده باشید. در هر صورت در نهایت یک گیاه زیبای دیگر اما با روشهای زمانبر بدست آوردید. برای نمونه بایستی صبر کنید تا گیاه به اندازهای بزرگ شود تا بتوانید از آن قلمه بگیرید. بنابراین به دنبال روشی مطمئن و کوتاه مدت هستیم. جهت آشنایی با این روش به هیچ وجه این مطلب را از دست ندهید!!
کشت بافت چیست؟
امروزه با استفاده از فناوریهای جدید میتوان از یک یا چند سلول، یک موجود زنده تولید کرد. این روش که کشت بافت نام دارد، دریچههای جدیدی از پیشرفت در کشاورزی، پزشکی و داروسازی پیش روی جهانیان باز کرده است.
در این روش یک یا چند سلول از پیکره گیاه را برداشته و در آزمایشگاه در یک محیط کشت مغذی کاملا استریل شده قرار داده میشود. سپس با کمک مواد تنظیم کننده رشد گیاهی، رشد آن کنترل میشود تا به گیاه جدیدی دست یابند.
بافت جدا شده از گیاه ممکن است از نوک شاخه، برگ و یا قسمتهای دیگر گیاه باشد. از طرفی به روش کشت بافت، کشت درون شیشهای (in vitro) نیز گفته میشود.
عوامل موثر بر کشت بافت
به طور کلی فاکتورهای موثر بر کشت بافت به دو دسته فاکتورهای درون شیشه و فاکتورهای خارجی تقسیم میشود.
غلظت عناصر، قند و تنظیم کنندههای رشد از عوامل درون شیشه و دما، رطوبت و نور از عوامل خارجی تاثیرگذار هستند.
نور نقش بسیار پر اهمیتی در رشد، فتوسنتز و متابولیسم گیاه دارد.
☀️ 🌿 💨 💧
لذا کیفیت و کمیت نور و دوره نوری بایستی در مراحل مختلف کشت بافت گیاهی به طور دقیق بررسی و کنترل شود.
در تولید چه گیاهانی میتوان از روش کشت بافت استفاده کرد؟
برای درک اهمیت روش کشت بافت میتوان گیاهانی را که به راحتی با این روش قابل تولید هستند، به 3 دسته زیر تقسیم کرد:
دسته اول
گیاهانی که بازارپسندی مطلوبی دارند؛ به زبان سادهتر در بازار پر مصرف هستند یا گیاهانی که میوه و اندامهای آن ارزش اقتصادی زیادی دارد. مانند درخت بلوط، خرما، گردو، گل محمدی، آنغوزه و … که استفاده از روشهای تکثیر قلمه، بذر، پاجوش و … برای آنها بسیار کند و یا ناممکن است.
دسته دوم
گیاهانی مانند سوسن چلچراغ که کمیاب و در معرض انقراض هستند یا گیاهان پر اهمیت در اکولوژی جهت حفظ و بقای سایر گونههای جانوری و گیاهی مانند درخت بلوط.
دسته سوم
گیاهانی که ارزش دارویی و درمانی بالایی دارند. از طرفی تولید این گیاهان با روش کشت بافت در بسیاری از کشورهای جهان مورد حمایت و سرمایهگذاری قرار دارد؛ زیرا داروهای درمانی بسیاری از بیماریها مانند سرطان پایه گیاهی دارد. در نتیجه برای افزایش تولید دارو در جهان به ماده اولیه آن یعنی گیاه دارویی بیشتری نیاز است.
مزایای روش کشت بافت
تولید انبوه و سریع یک رقم مطلوب و یا ارقام جدید
بذور به دست آمده از گیاه مادر، ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند. ممکن است در یک منطقه یک گیاه مطلوب باشد اما تضمینی وجود ندارد که گیاه تولید شده با استفاده از بذر بدست آمده از آن نیز مطلوب باشد.
از طرفی نمیتوان با استفاده از روش تکثیر معمولی قلمه زدن، تعداد زیادی گیاه را تکثیر کرد. اما با استفاده از روش کشت بافت میتوان در مدت زمان کوتاه تعداد زیادی گیاه مطلوب تولید کرد.
تولید گیاهان عاری از ویروس
ممکن است روشهای تکثیر بذر و یا قلمه باعث انتقال ویروس و یا سایر آلودگیها به گیاهان جدید شود و با گذر زمان میزان محصول تولید شده کاهش یابد.
اما در روش کشت بافت روشهایی وجود دارد که آلودگیها علیالخصوص ویروسها را حذف کرده و درنتیجه گیاهان تولید شده عاری از آلودگی هستند.
از دیگر مزایای آن میتوان موارد زیر را نام برد:
- تولید دائمی گیاهان در تمام فصول سال
- تکثیر رویشی گیاهان سرسخت
- کنترل شرایط فیزیکی محیط کشت و رشد
- حفظ گیاه مادری در شرایط مطلوب
- یکنواختی ژنتیکی
نظر شما در مورد روش کشت بافت چیست؟ میتوانید نظرات با ارزش خودتان را در قسمت دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با شماره 04133372034 تماس حاصل نمایید.
من خیلی دنبال مطالب در مورد کشت بافت بودم، مطالب شما خیلی جامع و کامل بود ممنون
ممنون از نظر شما دوست عزیز 🥰💐
سلام چطورمیتونم ازگیاهان دارویی کشت بافتی شما خریداری کنم من گلابی بیروتی کشت بافت دارم عالیه ،درمقابل بیماریهاشدیدان مقاومه ،لطف کنید راهنمایی فرمایید درضمن زمین برای کشت دارم ازساری ،،،مازندران مزاحم شدم
سلام. وقتتون بخیر باشه. جهت هماهنگی و مشاوره دقیق لطفا با شماره ۰۹۰۳۱۸۴۶۱۵۲ تماس بگیرید یا پیام بدید. تعداد و نوع گیاه دارویی رو باید مشخص کنید.
توضیحتون در مورد کشت بافت عالی بود. خیلی ممنون
خیلی ممنون از نظر پر لطفتون (:
با یلام آیا تمام نهال های میوه شما کشت بافتی هستند؟؟؟؟؟
سلام و وقت بخیر. نهال های گواهی شده یا همان لیبل آبی با پایه رویشی کشت بافتی هست (: